Sejm przyjął ustawę: 800+ dla cudzoziemców powiązane z pracą i nauką dziecka. ZUS co miesiąc sprawdzi aktywność; próg to 50% płacy minimalnej.

Co się zmienia w 800+ dla cudzoziemców

Sejm uchwalił ustawę, która uzależnia prawo do świadczeń na rzecz rodziny (m.in. 800+ i Dobry Start 300+) dla cudzoziemców z państw trzecich od aktywności na rynku pracy oraz nauki dzieci w polskiej szkole. Celem jest uszczelnienie systemu i eliminacja fikcyjnego zatrudnienia. Po ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw większość przepisów zacznie obowiązywać następnego dnia, a wypłaty będą weryfikowane na bieżąco przez ZUS.

Kluczowy próg: co najmniej 50% minimalnego wynagrodzenia

Nowe prawo wiąże uprawnienie do 800+ z uzyskiwaniem przez cudzoziemca co najmniej 50% minimalnego wynagrodzenia za pracę. W 2025 r. to 2333 zł brutto miesięcznie. W praktyce oznacza to, że legalne zatrudnienie na ułamek etatu nie wyklucza świadczenia – o ile podstawa do składek i realny dochód osiągają wymagany próg. Jeśli wynagrodzenie jest niższe, ZUS wstrzyma wypłatę za dany miesiąc.

Jak ZUS będzie to sprawdzał

ZUS co miesiąc zweryfikuje, czy cudzoziemiec był aktywny zawodowo i miał wymagany dochód. Brak aktywności w danym miesiącu = wstrzymanie wypłaty i brak przelewu. Dodatkowo ZUS sprawdzi w rejestrze Komendanta Głównego Straży Granicznej, czy osoba nie wyjechała z Polski. Wprowadzono też obowiązek posiadania numeru PESEL dla wnioskodawców i dzieci oraz weryfikację pobytu dziecka w Polsce.

Kogo dotyczą przepisy i jakie są wyjątki

Nowe zasady obejmują cudzoziemców z państw trzecich (spoza UE/EOG). Utrzymano katalog wyjątków – m.in. w sytuacjach związanych z niepełnosprawnością. Projektowane i uchwalone rozwiązania przewidują, że z warunku aktywności zwolnione będą określone grupy, a także że aktywnością jest nie tylko bieżąca praca, ale też niektóre świadczenia „okołopracowe” (np. zasiłek dla bezrobotnych czy pobieranie emerytury lub renty).

Obowiązek nauki dziecka w Polsce

Warunkiem przyznania świadczenia będzie również nauka dziecka w polskiej szkole (z wyjątkami przewidzianymi w ustawie). Ma to ograniczyć turystykę świadczeniową i potwierdzić faktyczne funkcjonowanie rodziny w Polsce.

Ukraina: legalny pobyt i ograniczenia w zdrowiu

Ustawa wydłuża legalność pobytu obywateli Ukrainy (uciekających przed wojną) do 4 marca 2026 r. Jednocześnie wprowadza ograniczenia w niektórych świadczeniach opieki zdrowotnej dla dorosłych obywateli Ukrainy (np. wybrane programy lekowe czy zabiegi stomatologiczne).

Co z pracą „na kawałek etatu” – przykład 1/16

Jeżeli cudzoziemiec ma zawartą umowę o pracę na 1/16 etatu i z tego tytułu jego wynagrodzenie (podstawa do składek) nie sięga 50% płacy minimalnej, prawo do 800+ zostanie wstrzymane za każdy miesiąc niespełnienia progu. Rozwiązaniem może być zwiększenie wymiaru etatu lub wzrost wynagrodzenia tak, by podstawa do składek przekroczyła połowę płacy minimalnej.

Data wejścia w życie ustawy

• Ustawa wchodzi w życie co do zasady następnego dnia po oficjalnym ogłoszeniu (publikacji w Dzienniku Ustaw), jednak kluczowe przepisy dotyczące wypłat 800+ dla cudzoziemców zaczną obowiązywać od 1 lutego 2026 roku. To właśnie od tej daty wprowadzona zostaje weryfikacja kryteriów aktywności. W związku z tym:
• Nowe warunki będą stosowane, począwszy od nowego okresu świadczeniowego 800+, który startuje 1 czerwca 2026 roku. Wnioski na okres 2026/2027 będą oceniane z uwzględnieniem wymogu pracy/dochodu.

W przypadku jednorazowego świadczenia szkolnego 300+ (Dobry Start) zmiany będą obowiązywać, począwszy od roku szkolnego 2026/2027.

Tym samym cudzoziemcy, którzy otrzymują 500+/800+ do końca bieżącego okresu, na razie będą nadal pobierać świadczenia na dotychczasowych zasadach. Natomiast od 01.02.2026 ZUS rozpocznie comiesięczną weryfikację spełnienia nowych warunków i jeżeli w danym miesiącu cudzoziemiec nie był aktywny (nie pracował/nie osiągnął wymaganego dochodu), wypłata zostanie wstrzymana i nie zostanie zrealizowana.

Jak przygotować się do zmian (praktyczny poradnik)

• Sprawdź dochód. Zweryfikuj, czy Twoja podstawa do składek osiąga ≥ 50% minimalnego wynagrodzenia (w 2025 r. 2333 zł brutto).
• Sprawdź status dziecka. Upewnij się, że dziecko uczy się w polskiej szkole; zachowaj dokumenty potwierdzające.
• PESEL obowiązkowy. Wyrób lub zaktualizuj numery PESEL dla siebie i dzieci.
• Miesięczna weryfikacja. ZUS sprawdza aktywność co miesiąc; braki w danym miesiącu = brak wypłaty.
• Wyjazdy z Polski. Dłuższa nieobecność może być widoczna w rejestrze SG; zaplanuj wyjazdy z rozwagą.
• Wsparcie alternatywne. Zarejestrowanie się jako bezrobotny może dać czasową ochronę prawa do 800+; sprawdź dostępne wyjątki.

FAQ w skrócie

• Kiedy zmiany zaczną działać? Co do zasady dzień po ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw. Ustawa jest po głosowaniu w Sejmie; dalej Senat i podpis Prezydenta, a następnie publikacja.
• Kogo dotyczą? Cudzoziemców z państw trzecich ubiegających się o 800+ i inne świadczenia rodzinne w Polsce.
• Ile trzeba zarabiać? Co najmniej 50% minimalnego wynagrodzenia (w 2025 r. 2333 zł brutto).
• Co jeśli zarobki „fiksują” w dół? W danym miesiącu ZUS wstrzyma wypłatę; po spełnieniu progu wypłata wraca.
• Jakie dokumenty? Umowa i paski płacowe/składkowe, PESEL, zaświadczenia ze szkoły, ewentualne decyzje o świadczeniach i orzeczenia (np. o niepełnosprawności).

Dlaczego to ważne dla Lublina i regionu

W regionach z dużą liczbą pracujących cudzoziemców (m.in. z Ukrainy) nowe zasady wpłyną na budżety rodzin i popyt lokalny. Pracodawcy mogą częściej oferować większe wymiarowo umowy lub wyższe stawki, aby utrzymać stabilność zespołów. Samorządy i szkoły będą kluczowe w potwierdzaniu nauki dzieci. Dla czytelników to moment na przegląd umów, dochodów i dokumentów – zanim weryfikacje ZUS ruszą pełną parą.